Erreportaia: “Kalitate handiko metal birziklatua”
Metalak % 100 birziklagarriak dira eta horiek berrerabiltzea praktika normalizatua da metalaren industrian. Produktu eta osagaietatik eratorritako errefusak, txirbilak, txatarrak… zerbitzuan duten balio-bizitza amaitu ondoren, fabrikazio-prozesuan sartzen dira berriro, batez ere, fusioaren bidez. Kasu honetan, beste materialekin nahasketarik ez badago, burdinazko aleazioak, aluminioa, kobrea eta abar produktu bera kalitaterik galdu gabe fabrikatzeko erabil daitezke.
Hala ere, ez da gauza bera gertatzen metal-kalitate desberdinak nahasten direnean galdatze-prozesuan gal edo diluitu daitezkeen aleazio- edo mikroaleazio-elementuekin. Kasu honetan, “downcycling” arriskua dago, hau da, birziklatutako materialak jatorrizko materialak baino propietate txikiagoak izatea. Horrela, alde batetik, aleazio-elementu baliotsuak galtzen dira (litioa, zilarra, nikela…); gainera, elementu baliotsu horiek ezpurutasun edo elementu arazotsu bihurtzen dira etorkizuneko aplikazioetarako. Arazo horrek gora egiten du material eta fabrikazio-prozesu berrien garapenean aurrera egin ahala, eta osagai multimaterialen fabrikazioa eta hibridazioa eta fabrikazio-prozesuen konbergentzia handitzen dira.
“Downcycling” delakoa saihestea metalak berreskuratzeko industriak iraunkortasuna hobetzeko duen gero eta premia handiagoa da, bai eta material jakin batzuen kanpo-hornidurarekiko mendekotasuna murrizteko funtsezko estrategia ere. Horretarako, funtsezkoa da material metalikoak sailkatzeko, berreskuratzeko eta birziklatzeko teknologia berriak garatzea eta ezartzea.
“Teknopolis” saioaren erreportaje honetan, Lucía Unamunzaga ikerlariak, Azterlaneko Ingurumen eta Jasangarritasun taldeko arduradunak, eta Ana Fernández I+G proiektuen arduradunak, Tekniker eta Tecnalia zentro teknologikoetako ikerketa-taldeen eskutik, AZTERLANek material metalikoak berreskuratzeko eta errebalorizatzeko gauzatutako zenbait estrategia kontatzen dituzte, eta Euskadiko eta Europako metalak berreskuratzeko industriaren agertokiaren gako batzuk eskaintzen dituzte.