MODELAN proiektuaren baitan garatu den metodologia berria honen gako nagusietako bat da simulazio-tresnak erabiltzea, osagaiaren ezaugarri metalurgikoen eta fabrikazio-prozesuaren azterketa zehatzarekin batera.
Osagai metalikoen tratamendu termikoa funtsezko urratsa da materialaren propietateak sendotzeko eta fabrikazio-ziklo eraginkorragoa lortzeko. Tratamendu termikoa behar bezala diseinatu ahal izateko, ezinbestekoa da osagaien azken aplikazioa eta, ondorioz, honek bete behar dituen zehaztapenak ezagutzea, propietate mekaniko eta mikroestrukturalei dagokienez. Alderdi horiek definituko dituzte bai piezen egin beharreko tratamendu mota (Normalizatua, Suberaketa, Tenplaketa, Iraoketa, Karburazioa…), bai tratamendu horien baldintza zehatzak, fabrikazio-arau batek erregulatuta egon badaitezke ere, nolabaiteko malgutasuna izan baitezakete horiek hautatzean edo doitzean.
Altzairu eta material berezien galdaketan aditua den Fernando Santosek, AZTERLANeko ikertzailea, azaltzen duen bezala, “piezaren azken tratamendua diseinatu behar da, ez bakarrik prozesuan jasangarritasun eta eraginkortasun handiagoa bilatuz, baizik eta kontuan hartuta prozesuan eman daitekeen edozein desorekak (adibidez, denboran edo aplikazio-tenperaturetan gerta daitekeen edozein desbideratzek) beste albo-ondorio negatibo batzuk izan ditzakeela. Materialaren abiapuntua kontuan hartu behar da, fabrikazio-prozesuei eta -baldintzei lotuta. Metalurgiak funtsezko zeregina du, eta alderdi horiek guztiek baldintzatzen dute elementu kimikoen homogeneotasuna eta, era berean, tratamendu termiko optimoa”.
Hala, Teknologia Zentroak garatutako metodologiak abiapuntu zehatz bat ezartzea planteatzen du piezaren maila mikroestruktural eta kimikoan, eta, ondoren, materialaren eta prozesuaren simulazioen konbinazio bat, modu konbinatuan, tratamendu termiko optimoa diseinatu eta doitzea ahalbidetzen duena, piezen ezaugarri espezifikoak kontuan hartuta.
Besteak beste, metodologia berria piezaren geometrian, elementu kimikoen segregazioan eta osagaien konformazio- eta hozte-prozesuetan elementu horiek hedatzeko baldintzetan oinarritzen da. Ondoren, prozesuarekin eta materialarekin lotutako alderdiak modu konbinatuan jorratzen dituzten simulazio- eta iragarpen-tresnen laguntzarekin, funtsezko ezaugarriak ebaluatzen dira, hala nola faseen eraketa, elementu kimikoen segregazioak eta zenbait ezaugarri mekaniko. Atariko azterketa zabal horrek “azken produktuaren espezifikazioak lortzeko tratamendu termiko jasangarriena eta egokiena zein den zehaztea ahalbidetzen du”.
TREAT izeneko metodologia berria eraldaketa-prozesuen bidez lortutako osagai metaliko guztietarako erabil daiteke, hala nola galdaketarako, altzairugintzarako, forjaketarako edo estanpaziorako, baldin eta ondorengo tratamendu termikoa behar badute azken produktuaren zehaztapen jakin batzuk betetzeko.
Geometria jakin baten tratamendu termikoan tenperatura-profil baten modelizazioaren adibidea
MODELAN proiektua, AZTERLAN, GHI, GUIVISA, EIPC, MIMTECH, RAZYA eta SIDENOR enpresek parte hartzen dutena, Eusko Jaurlaritzaren HAZITEK programak finantzatutakoa da.
