AZTERLAN Metalurgia Ikerketa Zentroak galdaketa-industriari zuzendutako denbora errealeko simulazio-tresnen garapenean lanean jarraitzen du, produktuen kalitatea eta prestazioak ziurtatzeko. Egun lantzen ari den eredu berria galdaketa esferoidaleko mikroegitura iragartzera bideratuta dago, eta Betsaide eta Draxton Atxondo galdaketa-enpresen laguntza dauka lana burutzeko.
Galda-osagaien propietateak eta portaera metalaren mikroegiturak emanda datoz. Mikroegitura solidotzeko prozesuan zehazten da, metalaren ezaugarrien eta moldearen baitan duen hozte-abiaduraren ondorioz. Gaur egun, merkatuan badira analisi termikoko tresnak, hala nola Thermolan®, AZTERLANek garatua, metalaren solidotze-kurba monitorizatzeko eta bertatik informazio baliotsua ateratzeko aukera ematen dutenak, osagaiak fabrikatzeko erabiliko den metalaren kalitatea zehazteko funtsezko parametroak aurreikusteko (C edukia, Si edukia, Mg askea, nodulu kopurua, etab.).
Metalaren kalitatea, piezaren geometriarekin eta moldearen ezaugarriekin batera, piezen hainbat atalen hozte-abiaduran eragiten duten alderdiak izanik, mikroegitura eta osagaietan hurrupadura-akatsak agertzeko arriskua aurreikusteko erabil daiteke. Filosofia horrekin, AZTERLANek Kasandra® predizkio softwarea garatu du, piezetan mikro-hurrupadurak agertzeko arriskua aurreikusteko, batez ere.
Piezen kalitatea ziurtatzera bideratutako aplikazio industrialeko tresnen garapenean urrats bat harago joateko, AZTERLAN, Betsaide eta Draxton Atxondo galdaketa-enpresen laguntzarekin, eredu berri bat garatzen ari da grafito esferoidaleko galdaketan osagaien mikroegitura aurreikusteko. Eredu berria galdaketa nodularreko aleazioetan grafito esferoidalaren zein austenitaren nukleazio- eta hazkunde-prozesuak arautzen dituzten ekuazio eratzaileetan oinarrituko da.
Ana Fernández AZTERLANeko ikertzailearen hitzetan, “egiten ari garen lanean, iragarpenarekiko hurbilketa guztiz desberdina da gaur egungo tresnekin egin daitekenaren aldean. Oinarrizko eredu bat garatu nahi dugu solidotze-faseen nukleazio eta hazkunde ekuazioetan oinarritua, bero sorra askatzen duten denboran zehar. Eredu berriak aukera emango digu solidotze-prozesu osoan nodulu eta austenita-ale kopurua iragartzeko, bai eta solidotze-bero askatua eta, beraz, solidotze-kurba simulatzeko ere”.
Garapen berri horretarako, pieza moldekatuetan kokatutako Thermolan® analisi termikoko eta termopareetako sistemarekin lortutako kurbak erabiliko dituzte eredurako parametroak kalibratzeko, eta era guztietako mikroegiturak/metalaren kalitateak simulatzeko aukera emango dute. “Mikroegitura mota guztiak modelizatu nahi ditugu, besteak beste, mikroegitura bimodalak: solidotzearen hasieran sortutako grafito lodiak eta solidotzearen amaieran sortutako grafito oso finak. Azken hauek denbora gutxi izan dute hazteko, baina solidotzearen amaieran ematen direnez oso lagungarriak dira espantsioaren/uzkurduraren balantzeko konpentsatzeko, eta, beraz, oso eraginkorrak dira solidotzen azkenak diren eremuetan mikro-hurrupadura joera murrizteko”.
Betsaide eta Draxton Atxondoren adimen artifizialari eta benetako fabrikazioari buruzko datuei esker, modelo berria optimizatu ahal izango da
Horrez gain, AZTERLAN programan eskuragarri dauden datu historiko guztiekin eta Draxton Atxondo eta Betsaide galdaketa-enpresen (Thermolan® analisi termikoko sistemaren erabiltzaileak) fabrikazio-datu erreal eguneratuekin, eta modelizazioaren emaitzekin alderatuz, adimen artifiziala erabiliko da eredu berria optimizatzeko. “IAren bidez, emaitzak behar adina taldetan bilduko ditugu, emaitza esperimentalen (kurba motak) eta ereduaren arteko korrespondentzia optimoa ezartzeko”.
Azken eredua kalibratu egingo da, AZTERLANen hainbat aleazio eutektiko eta hipoeutektikotan egindako proba esperimentalekin, eta modulu termiko desberdinetako piezen emaitzekin. Baliozkotzea industrialki egingo da, Thermolan® sistemako kurben eta Draxton Atxondok eta Betsaidek fabrikatutako piezen mikroegituraren arteko korrelazioaren bidez.
Azkenik, eredu berria Kasandra® simulazio prediktiboko tresnan integratuko da.
Garapen hori “Mikroegituraren eta solidotze-kurbaren modelizazio aurreratua, galdaketa esferoidaleko piezen simulazioan integratzea barne” MICROFUN proiektuaren barruan egiten da, Bizkaiko Foru Aldundiak finantzatuta.
